Yuri – Hành trình “Lựa Lời” thành công để đi từ yêu thương tới thấu hiểu và đồng hành

“Lựa Lời” là dự án cộng đồng nhằm lên án hành vi Hate Speech và Body Shaming trên không gian mạng và thúc đẩy bình đẳng giới. Bằng việc thực hiện những bài phỏng vấn tương tác với những nhân vật KOL đại diện cho những giới khác nhau trong cộng đồng LGBTQ+, dự án sẽ cung cấp kiến thức về những rủi ro của Hate Speech và Body Shaming, thông qua những lời nói gây thù ghét hay miệt thị ngoại hình mà các KOL này đã đối mặt… nhằm lên án các hành vi trên, qua đó truyền cảm hứng và kêu gọi cộng đồng có sự thay đổi nếu nhận ra mình đã từng Hate Speech và Body Shaming người khác một cách vô tình, hoặc cố ý. Nhân vật tiếp theo sẽ gây ấn tượng mạnh trong chuỗi bài phỏng vấn Lựa Lời là Yuri – một thành viên tích cực trong cộng đồng Nữ Yêu Nữ Việt Nam.

Đọc thêm:

• Lynk Lee – Mình chỉ thực hiện ước mơ của mình, tại sao mọi người lại nói lời miệt thị?
• Travip – Nếu không muốn bị tổn thương thì cũng đừng làm tổn thương người khác!
• Yori Huỳnh Nga – lời miệt thị ngoại hình làm mình ám ảnh tới tận bây giờ!
• Lương Minh Trang – Tôi từng muốn từ bỏ tất cả từ khi mới bắt đầu vì những lời Hate Speech

Bạo lực giới trong cộng đồng nữ yêu nữ

Bill Balo: Chào Yuri, Yuri hiện tại là thành viên sáng lập của nhóm Girls Love Girls Việt Nam và là một trong 13 nhóm của mạng lưới Nữ Yêu Nữ Việt Nam, không biết công việc mà Yuri tập trung nhắm tới là gì là nhóm của mình?

Yuri là người sáng lập Girls Love Girls Vietnam, 1 trong 13 nhóm thuộc Mạng Lưới NYNVN (Nữ Yêu Nữ Việt Nam) – ngoài ra Yuri cũng là thành viên trong Ban điều hành của Mạng Lưới NYNVN. Mạng lưới hoạt động với mục tiêu bình đẳng cho người nữ, đặc biệt là nhóm Nữ yêu Nữ bị bạo lực giới, với mục đích nâng cao kiến thức về vấn đề bạo lực giới cho các bạn trong cộng đồng Nữ Yêu Nữ, chia sẻ các biện pháp và cách ứng phó bảo vệ bản thân khi bị quấy rối tình dục… Ngoài ra nhóm còn hỗ trợ sơ cứu tâm lý, nhóm có 1 địa chỉ an toàn cho nạn nhân lưu trú tạm thời, và giới thiệu việc làm và trung gian hổ trợ pháp lý cho các bạn bị bạo lực tại Hồ Chí Minh và các tỉnh lân cận.

Bill Balo: Bạo lực giới là sao hả Yuri

Bạo lực giới được định nghĩa như bạo lực nhắm đến cá nhân dựa trên cơ sở giới hay giới tính. Nó bao gồm các hành động gây đau đớn và tổn hại đến thể chất, tinh thần hay tình dục, bao gồm sự đe doạ thực hiện các hành vi trên, sự cưỡng bức và các hành vi tước đoạt tự do khác dưới mọi hình thức.

Một số hình vi bạo lực có thể kể đến như:

• Các hành vi quấy rối tình dục hay tấn công tình dục như “Tội ác vì thù ghét” (Hate crime) chỉ vì giới, giới tính hay xu hướng tính dục của nạn nhân.
• Các hành vi bạo lực hay cưỡng ép quan hệ tình dục đối với bạn tình.
• Các hành vi bạo lực gia đình đối với các thành viên có bản dạng giới hay xu hướng tính dục khác biệt.
• Có 4 hình thức bạo lực trong bạo lực giới: Bạo lực thể xác, Bạo lực tình dục, Bạo lực tâm lý, Bạo lực kinh tế.

Bill Balo: Bạo lực giới trong cộng đồng Nữ Yêu Nữ mà Yuri từng gặp là gì?

Bạo lực giới, ví dụ như có những bạn lúc comeout giới tính của mình thì bị gia đình bạo hành, bạo lực. Lúc đầu mới tham gia dự án thì Yuri chỉ nghĩ đơn giản bạo lực giới là khi mình comeout giới tính thì ba mẹ sẽ đánh mình, đó là điều bình thường trong cách nuôi dạy con cái. Nhưng khi mình đi sâu vào, mỗi ngày nghe các cuộc gọi cầu cứu từ các bạn, thì mình mới biết có những chuyện rất là kinh khủng. Có những bạn bị ba mẹ thuê người về để cưỡng hiếp, để thành con gái; rồi bắt đi lấy chồng; rồi có nhiều bạn thì bị đưa đến các thầy, chữa bệnh các kiểu; thậm chí có những việc tồi tệ đến mức là bị chính thành viên trong gia đình cưỡng hiếp luôn, để cho bạn hết bệnh. Những câu chuyện nghe rất là đau lòng, rất là khủng khiếp mà Yuri không bao giờ nghĩ tới, chỉ có thể có trong phim, mà trong phim thì mình cũng không thấy được những cảnh đó nữa. Nhưng mà trong cộng đồng mà Yuri đang làm là có, nó là sự thật, nhưng nạn nhân thì không thể lên tiếng.

Những nạn nhân bị bạo lực giới, nhất là bị những người trong gia đình bạo lực thì các bạn không bao giờ dám lên tiếng. Vì thứ nhất là các bạn sẽ cảm thấy bản thân mình có lỗi rất là nhiều, lúc đó có những bạn nghĩ là vì mình thuộc cộng đồng LGBT nên mình đáng bị như vậy. Thứ hai là nếu bị bạo lực giới từ bên ngoài, thì ít ra còn gia đình bảo vệ, che chở. Vậy mà đến gia đình còn hành vi bạo lực giới với mình thì các bạn sẽ rất suy sụp, không biết bám víu vào đâu, dẫn đến những hành động đáng tiếc có thể xảy ra. Mặc dù là thành viên trong nhóm nữ yêu nữ, nhưng Yuri cũng có hỗ trợ cho các bạn trong cộng đồng LGBTQ+ chứ không giới hạn.

Bill Balo: Từ phía gia đình thì các bạn ấy phải đối mặt với những câu nói Hate Speech như thế nào vậy Yuri?

Nhiều lắm Bill, các bạn thường xuyên phải đối mặt với Hate Speech cực kỳ tinh vi luôn á, như là: “Con yên tâm đi, con quan hệ với người khác xong rồi là sẽ hết bệnh thôi”, hay là “Con quen con trai đi, con lấy chồng đi là sẽ hết bệnh thôi”… và còn những Hate Speech đáng sợ, mang ý nghĩa chửi rủa mà Yuri cũng không tiện chia sẻ ở đây.

Bill Balo: Vậy với Yuri thì như thế nào? Yuri có từng là nạn nhân của Hate Speech từ gia đình của mình không?

Yuri comeout lần đầu với mẹ vào năm lớp 9, thì mẹ Yuri nói là: “Đó chỉ là cảm xúc nhất thời, đua đòi theo bạn bè thôi, nên bên giờ con chỉ cần lấy chồng, sinh con là sẽ bình thường lại à”. Lúc nghe mẹ nói vậy thì Yuri tổn thương lắm, vì điều mà mình muốn mẹ mình hiểu thì mẹ mình không hiểu. Yuri đã cố giải thích đó không phải là bệnh, đó là sự rung cảm của Yuri trong tình yêu với một người, và vô tình thì người đó là con gái, chứ không phải do con lựa chọn gì cả.

Đối với mẹ Yuri, thì mẹ chỉ nghĩ là Yuri sẽ giống các bạn Lesbian khác, sẽ cắt tóc ngắn thành con trai. Nhưng mẹ không có hiểu được rằng, đơn giản là Yuri chỉ thích một người con gái thôi, chứ không cố gắng biến mình thành con trai để thích một người con gái.

Yuri – Hành trình “Lựa Lời” thành công để đi từ yêu thương tới thấu hiểu và đồng hành

Bill Balo: Yuri đã vượt qua điều đó như thế nào?

Yuri nói với mẹ là: “Ở ngoài xã hội mọi người kì thị con, mọi người chê hay chà đạp gì con cũng có thể chịu và chấp nhận được, nhưng đến người nhà của mình cũng không hiểu mình, không ở bên cạnh mình, thì con sống cũng không có ý nghĩa gì hết”. Yuri không biết đó có phải là hù doạ không, nhưng lúc đó Yuri nói vậy. Yuri nghĩ rằng chỉ cần mẹ ủng hộ thì bất cứ mọi điều Yuri đều có thể vượt qua hết.

Thì lúc đó mẹ Yuri cũng thấu hiểu và tạm chấp nhận, nhưng mẹ luôn có thắc mắc là: không lấy chồng làm sao sinh con được; khi về già thì không ai lo lắng; hoặc là quen đồng tính thì không có lâu dài… và mẹ vẫn luôn tìm cách để “chữa bệnh” cho Yuri.

Bill Balo: Tức là dù Yuri đã cố giải thích nhưng mọi chuyện hình như vẫn chưa dừng lại? Mẹ vẫn chưa chấp nhận giới tính của Yuri đúng không?

Đúng rồi đó Bill, sau khi Yuri comeout thì mẹ không cho Yuri tiếp xúc với ai, không cho đi chơi luôn, từ lớp 9 đến khi Yuri học đại học luôn. Nhưng mà kiểu Yuri thì luôn thuận theo ý mẹ, chứ không phải mình ngông cuồng lên phản đối. Yuri cứ đi học, cứ bình thường như không có gì xảy ra hết, nhưng mình không quen con trai, nếu mình quen con gái thì mình cũng quen ở trên trường thôi, chứ không đi chơi.

Đến lúc mà Yuri lên Sài Gòn, xong ở riêng, thì mẹ cũng không quản lý mình được, nhưng bản thân Yuri cũng không làm gì để mẹ cảm thấy xấu hổ với mọi người xung quanh, hay bận lòng hết. Mọi thứ cứ êm đẹp qua đi như vậy đó, cho đến khi Yuri 26 tuổi thì Yuri không chịu được nữa. Mặc dù mọi người vẫn biết là Yuri quen con gái, nhưng Yuri phải khẳng định lại với mẹ một lần nữa, đó là lần comeout thứ 2 của Yuri.

Bill Balo: Phản ứng của mẹ ở lần thứ hai chắc dễ chịu hơn đúng không Yuri?

Lúc đó mẹ nói với Yuri là: “Con chơi như vậy chưa đủ hả, đua đòi theo bạn bè bao nhiêu năm trời rồi mà vẫn chưa trưởng thành được hả?”. Rồi Yuri cũng giải thích và trả lời những câu hỏi của mẹ, nhưng mẹ chưa bao giờ đồng ý với suy nghĩ của Yuri hết.

Tự nhiên một ngày, mẹ nhắn Yuri mua vé máy bay ra Hà Nội để chữa bệnh, có bệnh viện này người ta chữa bệnh đồng giới hay lắm, đi với mẹ. Yuri đã shock thật sự, tại vì đã thấy mẹ im lặng rồi, thì có thể mẹ không chấp nhận được liền, nhưng đối với Yuri việc comeout là cả một quá trình để 2 cùng thấu hiểu nhau, và cần rất nhiều thời gian, nên mình cũng để cho mẹ dần dần chấp nhận điều đó. Yuri cứ tưởng là đã đạt được một thành công gì đó trong lòng của mẹ, không được 100% thì cũng 50-60% rồi, không ngờ mẹ lại nói với Yuri như vậy, làm Yuri suy sụp luôn, tổn thương cực kỳ.

Sau đó khoảng thời gian dài Yuri không nói chuyện với gia đình, nhưng mà mình cảm thấy những người thân của mình họ rất yêu thương mình, chỉ là họ không đồng cảm được với mình, họ không hiểu được cảm xúc của mình, họ không cho mình cảm giác để mình có thể được sống là chính mình.

Bill Balo: Từ lớp 9 tới năm 26 tuổi là cả một quá trình không được sống với chính mình? Bây giờ là Founder của nhóm Girl Love Girl rồi thì chắc mẹ đã thay đổi để Yuri có thể tự tin hơn ở ngoài cộng đồng như hôm nay đúng không?

Cách đây 2 năm cho tới bây giờ, thì mẹ đã cởi mở hơn. Như lúc mấy người anh chị trong gia đình, hay là họ hàng hỏi khi nào nó lấy chồng, thì mẹ Yuri trả lời là: “Nó không có lấy chồng đâu, nó không thích con trai đâu, đừng kêu nó lấy chồng”. Riêng mẹ nói với Yuri là nếu muốn sinh con thì cứ thụ tinh nhân tạo rồi sinh con, mẹ không đề cập nhiều tới vấn đề lấy chồng nữa.

Đến bây giờ, Yuri quen ai, Yuri dẫn về nhà thì mẹ cũng bình thường, mẹ không nói gì cả. Vì mẹ cũng hiểu là Yuri không có cử chỉ gì thân mật với người yêu của Yuri trước mặt họ hàng hay bạn bè, nên mẹ cũng yên tâm, vì hiểu tính Yuri sẽ không làm gì để mẹ khó xử hay gì cả. Yuri nghĩ là sống sao để bản thân mình thoải mái, nhưng cũng phải làm cho người nhà của mình thoải mái nữa, chứ không thể chỉ ích kỷ nghĩ riêng cho bản thân mình, rồi mình thể hiện như thế nào cũng được.

Bill Balo: Dự án “Lựa Lời” nhằm nâng cao nhận thức của mọi người nhằm nhận ra những Hate Speech và Body Shaming cực kỳ tinh vi, qua đó tạo ra sự thay đổi. Yuri có muốn gửi lời gì tới mọi người thông qua dự án hay không?

Yuri không biết nói dối, nên vì thế mà Yuri cũng không có nhiều bạn bè, Yuri không muốn nhận những lời miệt thị khi mọi người phát hiện ra sự thật về giới của mình. Dù đi tư vấn cho mọi người phải tự tin lên, nhưng mà khi mình là người trong cuộc, thì Yuri cảm thấy rất tự ti. Mình rất là sợ lời nói của người khác, mỗi lời nói của người thân hay bạn bè mình thì đều có những trọng lượng nhất định, nên nếu lời nói đó là Hate Speech thì sẽ ảnh hưởng tới mình rất nhiều.

Vậy nên Yuri rất thích dự án của Bill tên là Lựa Lời. Chỉ cần Lựa Lời tốt đẹp để nói với nhau thì cũng sống này sẽ tươi đẹp vô cùng. Yuri rất thích câu này: “Trong lời nói có chứa nhiệt độ. Không biết người nói có cảm thấy sảng khoái không, nhưng người nghe lại bị bỏng khắp người.” Dù chúng ta có cố nói với bản thân rằng những lời tiêu cực không hay thì không nên bận tâm nhưng thật ra mỗi lời nói của những người xung quanh luôn có một trọng lượng nhất định, nặng hoặc là nhẹ. Để những lời nói Hate Speech không còn tiếp diễn, không còn chổ tồn tại, liều thuốc chữa lành tốt nhất những giọng điệu xấu xa là ta cần nhiều tiếng nói hơn, ta cần mạnh mẽ lên tiếng.

Bill Balo: Dự án có sử dụng một Filter Lựa Lời, nhằm tìm lọc những câu nói gây thù ghét hoặc miệt thị ngoại hình thành lời nói đáng yêu. Yuri có sẵn sàng tham gia với tụi mình không?

Yuri sẵn sàng!

Vậy mọi người hãy chờ đón trên trang Facebook của Yuri sau khi sử dụng Filter lựa lời này nhé. Cảm ơn Yuri rất nhiều. Mọi người đều có thể tham gia bằng cách gửi thông tin kể về câu chuyện của bạn qua địa chỉ: bill.nguyen19891@gmail.com, hoặc gửi trực tiếp theo Form tại đây: https://bit.ly/LuaLoiS11 dự án sẽ liên hệ với bạn.